DE WARNOW | THE LIGHTSEEKERS

De Warnow vertrok 17 maart 2013 met acht muzikanten vanuit de Schiedamse Voorhaven. Kort na de oversteek naar Engeland raakte het schip voor de Engelse kust, bij Whitby, in moeilijkheden tijdens een storm. Reddingsboten sleepten het schip naar Middlesbrough, een actie waarbij één reddingsboot flinke schade opliep. Daar bleef de Warnow twee weken liggen. De bemanning kon op adem komen, het schip opknappen en met muziek maken in pubs werd wat bijverdiend. Na een opknapbeurt vertrekt het schip twee weken later richting Schotland. In Stonehaven stapten vijf bemanningsleden van boord. De drie anderen zetten op 15 april koers naar Noorwegen, om het noorderlicht te zien, navigerend op een iPhone waarop twee dagen na vertrek nog een kaart van de Noorse wateren werd gedownload. Dat is tevens het laatste traceerbare spoor van het schip. Sinds 17 april is er niets meer van de Warnow vernomen.

Daniel Blokker was persoonlijk bevriend met enkele opvarenden. Hij werd geraakt door het feit dat drie van hen hun zeemansgraf vonden op de bodem van de Noordzee en schreef samen met Jeroen Wessels THE LIGHTSEEKERS, een persoonlijk verhaal dat parallel loopt aan het tot stand komen van het boek De Warnow.

THE LIGHTSEEKERS

(music: Wessels, lyrics: Blokker)

STORMS ARE RAGING

IN EARLY SPRING

THE BAND IS PLAYING

WHILE MY SISTER SINGS

WE LEFT THE SEASICK

ON THE ENGLISH SHORE

WE COULDN’T RESIST

WE WERE HUNGRY FOR MORE

BEYOND THE POINT OF NO RETURN

AND THE WIND IS BLOWING

WHILE THE SAXOPHONE PLAYS

AND THE WINE IS FLOWING

IN THE POURING RAIN

A RIPTIDE’S RAGING

AND IT’S A LONG LONG LONG WAY

THE OLD FIRM DISBANDED

AND THE DOGS HAVE GONE ASTRAY

NOTHING KEEPS US HERE

THERE’S NO ONE LEFT TO PLAY

NORTHERN LIGHTS KEEP CALLING

IT’S TIME TO SAIL AWAY

DON’T BE AFRAID OF THE HOWLING WIND

AND THE WIND IS BLOWING

WHILE THE SAXOPHONE PLAYS

AND THE WINE IS FLOWING

IN THE POURING RAIN

A RIPTIDE’S RAGING

BUT THERE AIN’T NO LIGHT AT THE BOTTOM OF THE SEA

Journalist en zeezeiler Hans Steketee zit op de redactie van de NRC als daar op 29 april 2013 een onheilspellend bericht binnenkomt: ‘Nederlandse zeilboot vermist’. “Ik was verslaggever van dienst en mijn eindredacteur vroeg aan mij om het bericht even te checken,” vertelt Steketee. Dat bericht – op teletekst – luidde voluit: “Nederlandse zeilboot vermist. De kustwacht van Aberdeen slaat alarm over een Nederlandse zeilboot met drie Nederlandse opvarenden. Het schip vertrok twee weken geleden uit Stonehaven in Schotland naar Noorwegen, maar is nooit op zijn bestemming aangekomen.” Voor Steketee is dit het begin van een zoektocht naar antwoorden rondom de mysterieuze verdwijning van ‘de Warnow’, met aan boord schipper Arnoud Brinkman, zijn vriendin Tirza Smit en de uit Middelburg afkomstige muzikant Peter van Liere. Zes jaar later heeft die zoektocht geleid tot het schrijven van het boek De Warnow. Een schip, een man, een droom.

Arnoud is een intelligente jongen uit een goed gezin. Maar op school is hij rebels en jarenlang verslaafd aan drugs. Studeren (chemie, musicologie) is niet aan hem besteed. Hij wil muziek maken en speelt als straatmuzikant en saxofonist in bandjes. De muziek brengt hem bij de vrienden met wie hij de reis met de ‘Warnow’ zal maken. In 2005 wordt Arnoud verliefd op de Warnow, die op een scheepswerf in de buurt van Rotterdam ligt. Het 15 meter lange Oost-Duitse loodsbootje, vernoemd naar de rivier die door Rostock loopt, is rijp voor de sloop. Arnoud koopt de boot en gaat erop wonen in de Schiedamse haven.

De Warnow is niet gebouwd om op zee te zeilen, maar op de motor in kustwateren en havens te varen. Daarom bouwt Arnoud zelf een stuurhut en mast, bestaande uit een hoge kraan, met een groot roodbruin zeil. De stalen boot is verre van stabiel. De ronde bodem heeft geen kiel. Bovendien is de mast zo zwaar dat het bootje onmogelijk overeind getrokken kan worden als het omslaat.

Twee jaar later leert Arnoud Tirza kennen via een gelegenheidsband van een wederzijdse vriend. De ‘brutale’ Tirza versiert de ‘verlegen’ Arnoud. Ze gaan samenwonen op de boot. Ook haar tweelingzus Dana woont daar een tijdje. Ondanks het leeftijdsverschil vullen Arnoud en Tirza elkaar goed aan. Tirza geeft balletles en staat achter de bar, Arnoud is lasser op binnenvaartschepen in de haven. Hun droom: met de boot reizen en onderweg geld verdienen met muziek. Met met minimale middelen optimaal genieten van het leven, voor een dubbeltje de wereld rond, was hun motto.

Arnoud heeft nog een droom: in de kroeg oppert hij het plan met de Warnow over de Noordzee naar het noorderlicht te varen. Hij had in een krantenartikel gelezen dat het noorderlicht goed voor je ziel was. Hij wil met zijn oude loodsbootje via Schotland naar Noorwegen zeilen om het Noorderlicht te zien. Ondanks de twijfels over de veiligheid en Arnouds gebrekkige schipperservaring, trapt niemand op de rem. Steketee: ”Arnoud had charisma en was een enthousiaste verhalenverteller. De anderen bewonderden zijn bravoure en achteloze manier van leven.”

In 2013 stapt hij, samen met zeven vrienden, aan boord om aan hun avontuur te beginnen. Nadat ze voor de kust van Engeland bijna schipbreuk lijden, stappen vijf bemanningsleden van boord. Arnoud besluit samen met Tirza en Peter de reis te vervolgen en de oversteek richting Noorwegen te maken. Daar zijn ze echter nooit aangekomen.

Steketee: “Ik dacht in eerste instantie, gezien de locatie, dat het om een groot zeiljacht ging met bemanningsleden die goed konden zeilen. Maar dat beeld bleek niet te kloppen. Het was namelijk geen zeilboot, maar een verbouwde sleepboot uit de voormalige DDR.”

Steketee schrijft in de periode na het verdwijnen van de Warnow een aantal artikelen voor zijn krant, waarin hij allerlei antwoorden probeert te vinden op vragen die hem, maar ook de familie en vrienden van de bemanning bezig houden. Hij merkt gaandeweg dat hij er steeds meer bij betrokken raakt en het verhaal niet los kan laten. “Ik wilde meer weten over Arnoud en de vriendengroep. Waar kwam het plan vandaan? Waarom wilden ze met zo’n boot, die oud en niet zeewaardig was, zo’n tocht maken?’’

Op een gegeven moment besluit Steketee dus om een boek te schrijven over de verdwijning van de Warnow. “Ik wilde vooral het verhaal vertellen over Arnoud, de bemanning en de reis die nooit is volbracht.” Zes jaar duurt zijn onderzoek. Hij spreekt met nabestaanden, opvarenden, vrienden en ooggetuigen en bezoekt alle havens waar de Warnow is geweest.

Steketee reist voor zijn boek zelfs naar Noorwegen om het Noorderlicht te zien. “Dat was namelijk het doel van de reis. Misschien alleen maar een gedroomd doel, maar het was een mooi idee. Ik wilde in plaats van Arnoud, Tirza en Peter dit idee vervullen. En ik moet zeggen, het was in één woord schitterend. Ik ben blij dat ik er geweest ben en dit schouwspel heb mogen aanschouwen.”

Steketee ziet het boek als de afsluiting van een hoofdstuk. De enige reden om het verhaal op te pakken is volgens hem het moment dat er iets gevonden wordt. “Als het schip ooit opduikt, dan denk ik dat ik nog wel op dit verhaal terug moet komen. Maar zoals het nu is, moet dit het zijn.”

Bronnen:
Hans Steketee, Omroep Zeeland, De Stentor.

De Warnow: Reis naar het noorderlicht

In oktober 2023 is er een film verschenen over de reis van de Warnow.  Wat tot nu toe buiten de publiciteit is gebleven is het feit dat er door de opvarenden tijdens het eerste deel van de reis vrij veel is vastgelegd op video, met het doel hier later een documentaire van te maken en hier wat inkomsten mee te genereren. Met deze homevideo’s en interviews met overlevenden en andere getuigen reconstrueert filmmaker Wim van der Aar de reis die voorgoed de levens van de vijf terugkeerders veranderde en volgen we hun zoektocht naar afsluiting.